Câu hỏi 1: Đọc đoạn văn dưới đây và trả lời các câu hỏi.

SGK trang 120

• Đoạn văn trên sử dụng những thao tác lập luận nào?
  • Trong đoạn văn, tác giả sử dụng phép lập luận phân tích. Đây là những phân tích để làm rõ tính kiêu ngạo (Vì tôi giỏi nên có nhiều người hơn tôi. Tôi giỏi, có người hơn tôi) và “kiêu ngạo nghĩa là bỏ cuộc. Nó định nghĩa điều gì”. (Sông lớn rộng thì chứa được bao nhiêu nước, vì rộng mà sâu. Vì rộng mà sâu, nên cái chén nhỏ, cái bát cạn sẽ tràn một ít nước.)
  • Đoạn văn trên cũng sử dụng một phép so sánh (Kiêu ngạo và tự mãn giống như cái bát và cái đĩa rỗng). So sánh theo nghĩa bóng đã giúp người học có cái nhìn cụ thể, rõ ràng hơn về thế nào là kiêu căng, ngạo mạn và tác hại của thái độ này đối với cuộc sống của con người.
  • Mặc dù công tắc sử dụng cả hai hoạt động biện minh, nhưng chúng không tương đương nhau. Trong đoạn văn, thao tác tư duy phân tích là thao tác chính, thao tác so sánh chỉ đóng vai trò phụ trợ.
• Phân tích cách kết hợp mục đích, tác dụng, thao tác lập luận.
  • Để giúp người đọc, người nghe hiểu rõ hơn về vấn đề kiêu căng, ích kỷ trong mỗi con người.
  • Giúp người đọc nhận thức rõ vấn đề: Sự hiểu biết và tài năng của mỗi người luôn có những giới hạn nhất định.
• Qua việc vận dụng kết hợp nhiều thao tác lập luận trong một đoạn (bài) bài văn nghị luận, em có thể rút ra kết luận gì?
  • Việc vận dụng chung nhiều thao tác lập luận trong một đoạn văn (bài viết): không thể thiếu việc làm. Không có văn bản nghị luận nào chỉ sử dụng một thao tác lập luận mà phải sử dụng tổng hợp các thao tác lập luận một cách linh hoạt, hiệu quả.

Câu 2: Viết đoạn văn về vẻ đẹp của bài thơ (ngôn ngữ) có sử dụng kết hợp phân tích, so sánh.

Một. Xem xét văn bản bạn sẽ viết như một phần của một bài luận hoàn chỉnh và nói:

• Chủ đề của bài luận đó là gì?
• Cần lưu ý những điểm cụ thể nào để làm sáng tỏ chủ đề đó? Sắp xếp các luận điểm này thành một dàn ý rõ ràng, hợp lý.
• Phần bạn định viết sẽ làm rõ điểm nào? Điểm đó nằm trên phần nào của đường bao? Làm thế nào để bạn thay đổi ý định để kết nối văn bản của bạn với đoạn trước đó?

b. Bạn sẽ đưa ra những lập luận nào để hỗ trợ cho luận điểm của mình? thao tác lập luận (phân tích hoặc so sánh) là chính? Tại sao?

• Giả sử rằng bạn quyết định sử dụng thao tác phân tích (hoặc so sánh) làm thao tác chính, thì phần nào của thao tác còn lại – so sánh (hoặc phân tích) – bạn định sử dụng và sử dụng như thế nào để bài trình bày hợp lý, rõ ràng, thuyết phục và hấp dẫn?
• Thao tác lập luận chính và thao tác lập luận hỗ trợ nên được kết hợp như thế nào để đoạn văn được kết nối một cách hợp lý thay vì tách biệt?

c. Diễn đạt các ý tìm được trong một (hoặc nhiều) đoạn văn

Lời đề nghị:

• Bạn có thể viết một bài luận về bất kỳ bài thơ nào bạn thích
• Cần chú ý đến những điều sau đây:
  • Xác định chủ đề của bài luận sẽ được viết.
  • Xác định các ý chính làm rõ chủ đề của văn bản và sắp xếp chúng thành một dàn ý khoa học, hợp lý.
  • Luận cứ nào được chọn để làm sáng tỏ? Nó ở đâu trên đường viền? – Xác định các câu phù hợp với các ý trong văn bản.
  • Những đối số nào là cần thiết để hỗ trợ lập luận này? Đây là lúc sử dụng các thao tác lập luận. Xác định rõ nên sử dụng phân tích hay so sánh; Hành động nào chiếm ưu thế?

câu 3: Làm việc ở nhà:

Một. Sử dụng kết hợp phân tích và so sánh, hãy viết một đoạn văn trình bày một điểm khác trong dàn ý của bạn.

b. Viết đoạn văn nghị luận ngắn về phẩm chất của học sinh có sử dụng kết hợp các thao tác phân tích, so sánh.

c. Tuyển tập những đoạn văn hay mà tác giả thành công trong việc vận dụng kết hợp các thao tác phân tích và so sánh.

Lời đề nghị:

• Câu a, b: Các em tự làm, chú ý ghi chú từ câu 2 để viết đoạn văn hay hơn. Sự kết hợp của các thao tác nên tự nhiên, không quá gượng ép.
• Câu c: Bạn có thể sưu tầm từ sách, báo, phê bình văn học…

Các em có thể tham khảo để ôn tập kiến ​​thức cần thiết cho bài học Bài giảng Thực hành vận dụng kết hợp các thao tác tư duy phân tích, so sánh.

Nếu có thắc mắc cần được giải đáp, các bạn có thể để lại ở phần hỏi – đáp, cộng đồng Văn Khoa sẽ giải đáp cho các bạn sớm nhất.